پخش زنده
امروز: -
عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی گفت: مجلس بر پایه خرد جمعی ۲۹۰ نماینده و پاسخگویی جمعی عمل میکند، در حالی که دولت با محوریت رئیسجمهور پاسخگویی یکپارچه دارد، این تفاوت اساسی در ساختار و کارکرد، به رغم چالشها، به رشد و کارآمدی نظام حکمرانی در کشور کمک میکند.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، برنامه صف اول شبکه خبر با موضوع "عملکرد سال اول مجلس دوازدهم و اولویتهای امسال" با حضور روحالله متفکر آزاد عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی برگزار شد.
متن کامل این گفتوگو به شرح زیر است:
مقدمه: روز گذشته در مجلس دوازدهم و در سال دوم انتخابات هیئت رئیسه برگزار شد و عملاً این مجلس از امروز کار خودش را برای سال دوم آغاز کرد. برای بررسی اقدامات سال گذشته مجلس شورای اسلامی و آنچه که از اهداف و برنامههای پیش روی این مجلس در سال جدید هست دعوت کردیم از عضو محترم هیئت رئیسه مجلس جناب آقای دکتر روحالله متفکر آزاد که پاسخگوی سؤالات ما باشند.
سوال: سال گذشته سال خیلی پر فراز و نشیبی بود و مجلس هم روزهای شلوغی را سپری کرد، حالا به صلاحدید خود حضرتعالی ورود کنیم ابتدا به اقداماتی که سال گذشته صورت گرفته اگر موافق هستید از ابتدا شروع کنیم که مجلس آغاز به کار کرد چه روندی را طی کردید تا امروز؟
متفکر آزاد: خیلی ممنونم آغاز مجلس دوازدهم آغاز تلخی بود با شهادت شهید رئیس و شهدای پرواز اردیبهشت همزمان شد لذا کل کشور با چالش مواجه بود مجلس هم در این فضا آغاز به کار کرد و با تدابیر مقام معظم رهبری، کشور در سامانه و ریل، هم قانونگذاری هم اجرایی اش توقفی ایجاد نشد؛ لذا آغاز موقع مجلس و شروع به کار آن و در آن شرایط که شرایط روحی روانی اجتماعی هم خوب نبود توانستیم با شکلگیری مجلس جدید این حس ثبات به کشور آغاز شود. الحمدالله بعد انتخابات ریاست جمهوری شد. رای به کابینه شد بعد وارد فضای بودجه شدیم در نیمه دوم سال و شما شاهد بودید عملاً سال اول مجلس دوازدهم در کنار کارهایی که اشاره خواهم کرد در قانونگذاری و نظارت با یک فضای بسیار متلاطم بیرونی همزمان بوده و فکر میکنم یک سال کاری بود ولی تجربه چندین ساله در سال شاید بتوانیم در حوزه مدیریت صحنه سیاسی اقتصادی کشور شاهد باشیم.
سوال: چون گذرا اشاره فرمودید دو سه تا محور اصلی داشت خیلی کوتاه باز بیشتر بهش بپردازیم مثلا رای اعتماد به وزرا برای نخستین بار بود که همه وزرا رای اعتماد از مجلس گرفتند بعد برسیم به لایحه بودجه؟
متفکر آزاد: مجلس یک خرد جمعی برایش حاکم است تفاوت دارد مجلس با دولت به جهت اینکه پاسخگویی در دولت در راس دولت رای را رئیسجمهور از مردم میگیرد؛ لذا رئیس جمهور اضلاع دولت و ابعاد و دولت در اختیارش هست پاسخگوی عملکرد دولت میتواند باشد و باید باشد، اما در مجلس شما شاهد این شاکله و ساختار نیستید مجلس ساختاری هست متشکل از ۲۹۰ نماینده که بر اساس اصل ۸۵ قانون اساسی قائم به شخص نمایندگی شان و کاملاً جدا از هم رای میآورند. یعنی اینها رئیس و مرئوسی نیست. روابط پارلمانی برایشان حاکم است. با این توصیف شما عملکرد مجلس را و کار ویژه مجلس را نمیتوانید با پاسخگویی یکپارچه بهش نگاه بکنید خروجی را میشود بهش پرداخت البته، خروجی که خرد جمعی است و اکثریتی بهش رای میدهند میشود خروجی پارلمان یک کشور یا مجلس. کشور ما که اراده نمایندگان مردم باشد در اضلاع و اجزا دیدگاهها متفاوت هست با هم و این خودش عامل رشد است و لذا ما در سال گذشته اتفاقات مختلفی را دیدیم. من جمله رای به کابینه بود که اتفاق افتاد که جزء موارد نادری بود که بعد از انقلاب ما رای به همه کابینه را شاهد بودیم که سال گذشته اتفاق افتاد. همین مجلس در انتهای سال یکی از وزرا را استیضاح و عزل کرد. یعنی نشان میدهد که مجلس کارکردی نگاه میکند به موضوع سیاسی نگاه نکرده. باز میگویم خرد عمومی و اکثریت را دارم عرض میکنم ممکن است که مواردی وجود داشته باشد چه اینور و اونور که موارد سیاسی دخالت کند ولی عموماً خروجی مجلس کارکردگرایانه بوده در قبال دولت و مبتنی بر همدلی برای اداره اوضاع کشور بود. معتقدم ما در ترازی داریم صحبت میکنیم که تراز حکمرانی است. نمیتوانیم به مانند جدلهای کودکانه و نزاعات روبنایی با سطح پایین، تراز را ارزیابی کنیم و یا انجام کاری انجام داده شود و موظف هستیم بفهمیم که کشورداری آرامش میخواهد ثبات میخواهد و نگاه عمیق به مسائل و موضوعات کشور، مردم، جامعه و اینها را میطلبد؛ لذا دست فرمان ما در مجلس ما در مجلس دولت لوایحی که میفرستد برای ما دو اتفاق را برایتان میتوانم مثال بزنم تا این رویکرد باز شود.
لایحه دوفوریتی میفرستد برای انتصاب اشخاص در مشاغل حساس که با فوریتش مخالفت میکند صحن علنی در سال گذشته یعنی مجلس معتقد بود موضوع حل موضوع انتصاب یک سری افراد در دولت فوریت ندارد این موضوع مردم نیست برای کشور همان مجلس دولت میخواهد برود به اجلاس به حوزه قفقاز بپیوندد و لایحه میفرسته فوریتش کلیاتش جزئیاتش به سرعت مصوب میکند و تحویل دولت میدهد. یعنی میخواهم بگویم این خرد عمومی هوشمندانه دارد طراحی میکند. ما سال گذشته در مجلس شورای اسلامی سال پر تلاشی را شاهد بودیم البته برای خود ما هیچ وقت نباید رضایت بخش باشد و رضایت بخش هم نیست. ما باید کارهای سنگین را آغاز کنیم شاید تلاطمات اول دوره امکان ورود به آن کارهای اساسی که در مجلس یازدهم انجام شده هنوز خیلی به ما نداده و یک چند تا محدود اتفاق افتاده ولی حجم تلاش در مجلس دوازدهم حجم قابل اشارهای است ما در کمیسیونهای چهاردهگانه که الان داریم در مجلس در طول سال گذشته اجلاسیه اول هزار و سیصد جلسه تشکیل شده در کمیسیونهای ما و این هزار و سیصد جلسه خروجی حدود ۱۸۵ مصوبه داشته. یعنی ما در کمیسیونهای تخصصی مجلس شورای اسلامی در طول یک سال هزار و سیصد جلسه، سیصد و شصت و پنج مصوبه داشتهایم که اینها را شما بگذارید در کنار کارهای نظارتی که انجام شده ۱۱۹ بازدید نظارتی را شاهد بودیم. ۹۸ بازدید نظارتی استانی را شاهد بودیم که از کمیسیونهای ما انجام شده و چیزی حدود ۶۵۰ جلسه کمیتههای تخصصی ذیل کمیسیونها داشتهایم که با حضور وزرا و ۲۵۷ نشست. اینها با حضور وزرا و مسئولین دولتی بوده در موضوعات مختلف نظارتی، مطالبات مردمی، پیگیریهای اینها کمیسیون اصل نود مجلس به عنوان بازوی نظارتی که در طول سال گذشته چیزی حدود ۱۶۰۰ طرح شکایت بهش رسیده. یعنی حدود ۱۶۰۹ شکایت را اخذ کرده از سطح کشور و برای این یازده هزار و پنجاه نامه نگاری با دستگاههای دولتی انجام داده و مطالبه پاسخ کرده که بیش از ششصد و خردهای پاسخ به شکات و چهار هزار پاسخ ثبت شده جوابیه دارد.
میخواهم بگویم یعنی فرایند یکسال گذشته پر از کارهای این شکلی است که معمولاً دیده نمیشود، چون کارهای مستمری هست باید انجام شود.
سوال: نکته مهم مردم اینجاست چه قدر این مطالبات و پیگیریها بعدی اثربخش خواهد بود، چون جایگاه نظارتی حضرتعالی اشاره فرمودید قانون را تدوین کردید ابلاغ کردید باید اجرا شود در مسیر خلل ایجاد میشود و مشکلاتی به وجود میآید مردم ما عارض میشوند شکایت میکنند حالا در بخشی از شکات میآید به کمیسیون اصل نود چقدر این پیگیری بعدش اثربخش است که به نتیجه برسد؟
متفکر آزاد: بعضاً به اشتباه یا برای مثلاً با نیات دیگر شنیدیم، مجلس که کاری دستش نیست و نماینده که قدرتی ندارد نه اینطوری نیست نماینده قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، صندلی نماینده را صندلی قدرتمندی تعبیه کرده است و مردمسالاری به معنای واقعیاش دارای قدرت هست. نماینده مردم میتواند حالا چه جوری استفاده کند موضوع دوم است ولی این نماینده صندلی قدرتمندی دارد. ابزارهای نظارتی مجلس بسیار متعدد و متکثر است. فرض بفرمایید ما از استیضاح بگیرید امکان نظارت است استیضاح یکی از قویترینها از آن قویتر هم حالا برای وزرا نه ولی برای حوزههای مختلف استیضاح داریم، طرح سؤال داریم، تذکر کتبی، تذکر شفاهی داریم تحقیق و تفحص امکانش را دارد نماینده، کمیسیون اصل نود امکان نظارتی است ماده ۴۵ داریم، ماده ۲۳۴ داریم این ابزارهای نظارتی در اختیار نماینده است برای اعمال نظارت. پس بعضی از اینها میتواند پرونده دادگاهی شود یعنی اگر به سرانجام برسد و اثبات شود و مجلس به آن اصرار داشته باشد تبدیل میشود به یک پرونده که بدون نوبت بر روی میز قاضی قرار میگیرد و دستگاه قضایی ورود میکند بهش پس امکان استیفای حقوق مردم توسط نمایند وجود دارد این نکتهای است که در پاسخ میخواهم عرض کنم تا حالا هم موارد بسیاری داشتیم که توانسته این کار را انجام دهد.
سوال: مثلاً اگر بخواهید مثال بزنید چیزی در ذهن دارید که استیفای حقوق مردم شده باشد از همین پیگیریهای کلان که به همه کشور مربوط بشود نه موضوع خاصی؟
متفکر آزاد: معمولاً موضوعات صنفی مراجعات زیاد هست، که یک صنفی میگوید فلان موضوع در دولت اجرا میکند یا پیش میرود یک زیانی را دارد وارد میکند به و یا در آن صنف اینها معمولاً با پیگیریهای مجلس اگر اشکال در حوزه اجرا باشد میرود به سرانجام میرسد و پیگیری تا انتها وزرا میآیند پای کار و جایی اگر اشکال باشد اصلاح میکنند در یک جاهایی که نیاز به تغییر قانون دارد یا استفساریه میخواهد یا چیزی باید تبیین شود این در تقنینی میآید ورود میکند و به نظر من فرآیند قانونگذاری و نظارت مکمل هم کامل دیده شده.
سوال: مثلاً همین موضوع که الان کامیونداران سر بحث گازوئیل باهاش دست و پنجه نرم میکنند الان ورود کردید در مجلس و دولت چه برنامهای برای سه نرخی کردن اطلاعاتی پیرامون این موضوع دارید؟
متفکر آزاد: البته موضوع کامیون داران موضوعات دیگری هم هست این دو تا موضوع متفاوتند با هم و الان در حوزه کامیونداران مجلس ورود کرد. کمیسیون عمران بحث جدی را آغاز کرد با حضور وزارتخانههای مربوطه پیگیری انجام شد امروز آنچه که از اگر اخبار را دیده باشید رئیس کمیسیون عمران هم اشاره داشت که حتی یک دو فوریتی برای این موضوع دارد کار میشود برای تامین حقوق کامیون داران. مجلس دارد میآید در توزیع قانونگذاری ورود کند یعنی یک موضوع نظارتی سرانجامش ختم شده که کمیسیون به این جمعبندی رسیده که قانونی برایش بگذارد.
سوال: یعنی قانون نداشتیم از قبل یا باید اصلاح شود؟
متفکر آزاد: جزئیاتش را باید ازشون بپرسید یعنی اینکه اتفاقی افتاده، نظارت هم کردند به این جمعبندی رسیدند برای این مشکل اینها زیربنایی حل شود نیاز دارد که چی بشود که قانونی که نوشته شود پس لذا مکمل هم هستند. از قوانین مهم کشور یکی آییننامه داخلی مجلس است. آئیننامه داخلی مجلس از قوانینی است که تغییر آن هم سخت است. خود قانون خودش را مکلف کرده که هر تغییر در آییننامه داخلی مجلس دو سوم رای میخواهد برای چی این اتفاق افتاده برای اینکه اگر مجلس یک وقت اکثریتی درش قرار گرفتند این اکثریت به نفع خودش آییننامه را عوض نکند. به این راحتی نباشد. یعنی دو سوم رای میخواهد نصف به علاوه یک نیست اینجا دو سوم است. آییننامه داخلی مجلس در حوزه نظارت یک تحلیل بسیار هوشمندانه رویش وجود دارد و اون این است نظارت در مجلس با فرد آغاز میشود، اما با فرد اتمام نمییابد با نظر جمع اتمام مییابد. یعنی شما میتوانید به عنوان یک نماینده مجلس درخواست تحقیق و تفحص دهید در یک موضوعی، میتوانید استیضاح درخواست دهید با یک جمعی میتوانید سؤال بگذارید خودتان یا با یک جمعی و الی ماشاءالله چهل و پنج بخواهید، گزارش کمیسیون بخواهید همه این کارهایی که آغاز میکنید خروجی آن با نظر شخصی شما دیگر نیست شما که ممکن است اینجا بگویید آقا این سؤال شائبه به وجود بیاورد یک وقت ممکن است یک نمایندهای با کسی مشکل شخصی داشته باشد، بیاید از این صندلی قدرتمند از این ابزار قدرتمند سوء استفاده بخواهد کند. برای این کار محتمل است دیگر اگر این اتفاقات بیفتد اینجاست که ابزار نظارت دیگر دست این آدم نیست که بخواهد با آن این کار را کند. میتواند متقاضی باشد متقاضی بودنش برای اینکه آقای یک جایی فسادی یا جایی کار مردم گیر است، اما وقتی میخواهد خروجی بیاید بیرون کمیسیون یا صحن رای باید بدهد گزارش آماده شود و ما داشتیم در سالهای مختلف در این پنج سال گذشته من خاطرم هست بوده چندین مورد که فرد درخواستی داده آمده سؤالی از وزیری بوده، آمد در صحن قانع نشده که این سؤال، سؤال حل مسئله کشور است و رای منفی بهش داده و بر علیه وزیر رای نداد. پس لذا این اتفاق این میخواهم بگویم هوشمندی توی حوزه نظارت است که جلوی سوء استفاده از این قدرتی از ناحیه ملت بر اساس قانون اساسی به نماینده داده میشود گرفته میشود.
سوال: در بحث لایحه بودجه ۱۴۰۴ مجلس برنامه هفتم را پیش رو دارد در اختیار دولت است، چقدر فکر میکنید بودجهای که توسط دولت ارائه شد متناسب با اهداف برنامه هفتم است؟ چقدر دولت تکالیفی را که موظف است و باید در طول برنامه هفتم پیاده سازی کند، آنجا دیدند و بودجه را متناسب با آن تقدیم مجلس کردند و شما مصوب کردید؟
متفکرآزاد: بودجه با اشکالات جدی در مجلس مواجه شد در زمان بررسی. اولین بودجه دولت چهاردهم با اولین بودجه مجلس دوازدهم همزمان شد یعنی هر دو دولت و مجلس، چون با هم شروع کردند، سال اول بودجه این طور شد اشکالات جدی را برای آن مترتب بود به جهت این که بعضی جاها میزان انطباق آن با احکام برنامه و تامین نظرات برنامه در آن محل بحث و چالش جدی بود، منتها مجلس با دولت تفاهم کرد که در حین بررسی بودجه در کمیسیون تلفیق و در صحن علنی این اشکالات را رفع کند و لذا با کلیات آن مخالفت نکرد که برگردد در صحن. این کار را انجام داد سعی کردند چکش کاریهای لازم را بکنند که انطباق بیشتری با برنامه هفتم داشته باشد.
سوال: بحث قوانینی که ما در مجلس داریم اتفاق خوب قانون جامع افتاد و تجمیع و تنقیه برخی از قوانینی که آدم نگاه میکند قوانینی که صد سال است دارد با خودش هر سال تمدید میشود و جلو میآید و خیلیهای آن اصلا در تضاد با هم هستند و خیلیها در تعارض با هم هستند، اتفاق خوبی بود راجع به این موضوع هم بفرمایید که مجلس دارد چه کار میکند برای خلاصه سازی قوانین، تجمیع قوانین؟
متفکرآزاد: اجازه دهید قبل از آن نکتهای را اشاره کنم در مورد این که ما برخی قوانینی که گذاشتیم در سال گذشته شاید بگوییم مجلس یازدهم خاطرم هست میگفتیم قوانین شاخصش چه بود؟ مثال میزدیم میگفتیم جهش تولید و دانش بنیان قانون شاخص آن بود. مثلا تسهیل صدور مجوزهای کسب و کار شاخصش بود، اقدام راهبردی شاخصش بود اینها قوانین شاخصی بودند که انجام میگرفت، در سال گذشته بخواهم نام ببرم کلیات طرح ملی هوش مصنوعی که در مجلس تصویب شد در اجلاسیه اول، سال گذشته که میگویم سال گذشته مجلسی را میگویم سال گذشته شمسی نیست لاجرم یعنی چند ماه از ۴۰۴ هم در آن هست. در این سال ما مواجه بودیم با تصویب برخی طرحهای بزرگ مثل طرح هوش مصنوعی که میدانید در دنیا کلیات آن تصویب شده جزئیات آن دشواری رفتار آن در کمیسیون دارد میآید.
سوال: در برنامه هفتم خوب دیده شده بود؟
متفکرآزاد: بله در برنامه هفتم هم دیده شده ولی برنامه هفتم دیگر باز نمیکند این قانون جامع است و برای خودش قانون میخواهد. در دنیا ۳۲ کشور در حوزه هوش مصنوعی الان قانونگذاری کردند و بیست و اندی کشور هم مثل ما در شرف و فرآیند قانونگذاری هستند یعنی ما با وجود این که به لحاظ تولید دانش هوش مصنوعی و تولید دانشمند هوش مصنوعی در دنیا جزو کشورهای سرآمد هستیم، اما در قانونگذاری خیلی هم جلو نیستیم این طور نیست که جزو شاخصها بوده باشیم و جزو پیشروان باشیم ضرورت داشت سریعا به این حوزه ورود شود خوشبختانه در سال اول اجلاسیه اول یا سال اول مجلس دوازدهم این تحقق پیدا کرد و اتفاق افتاد. یا تصویب لایحه منع خشونت علیه زنان در کمیسیون اجتماعی مجلس انجام شد الان در صف صحن است یا طرح اجرای سیاستهای کلی نظام قانونگذاری، سیاست کلی نظام جامع قانونگذاری خیلی امر مهمی است الان در صف صحن است در نوبت صحن است قرار است بیاید. نظام جامع باشگاه داری الان دارد در صحن بررسی میشود و اینها و تصویب نهایی قانون مالیات بر سوداگری و سفته بازی که انجام شد و در صورت انجام آن ۴ حوزه را از دلالی نجات میدهد و بحثهای مختلف. ۶۳ مصوبه در صحن علنی در سال گذشته داشتیم در حدود ۱۰۳ جلسه ما در صحن علنی در سال اول داشتیم، ۶۳ تا مصوبه داشتیم که ۴۳ تای آن ابلاغ شد یعنی قانون شد و ابلاغ شد، سه تای آن رد شد و تعدادی هم در رفت و برگشت شورای نگهبان قرار دارد. فکر میکنم اینها آن مواردی است که شاخصهایی که میشود نام برد، یکی از اقدامات که سوال به جای حضرتعالی وجود داشت موضوع تنقیه قوانین است. ۱۲ هزار و ۵۰۰ قانون در کشور در طول بیش از صد سالی که قانونگذاری انجام شد در کشور از قانون اول که، حالا اگر قانون آن را اسمش بگذاریم حکم پذیرش مشروطه بوده به این سمت بیاید، ۱۲ هزار و ۵۰۰ تا قانون، بسیار این عدد بزرگ است، در نرم دنیا هم این عدد بزرگی تلقی میشود و این خوب نیست برخلاف این اتفاق که گفته شد آمدیم سامانهای به نام قانون یار را مجلس مبتنی بر هوش مصنوعی بالا آورد، اتفاق بسیار بزرگ رخ داد در مجلس دوازدهم که مقدمه آن در مجلس یازدهم گذاشته شد. در مجلس دوازدهم تحقق پیدا کرد و الان در مسیر انجام شده و کار آن دارد پیش میرود. تنقیه قوانین را شما در سه سطح ببینید. یک سطح، سطح اول انجام شد و این سامانه قانون یار بود ۱۲ هزار و ۵۰۰ قانون، بیش از صد هزار مقرره یعنی اضافه شد بر این سامانه، ۳۵ هزار رای و نظر حقوقی اضافه شد، یعنی همه اینها جمع شد آنجا و بر مبنای هوش مصنوعی که قابلیت پیدا کردن موضوعات نه با کلیدواژههای دقیق بلکه با محتوای پیرامون آن امکانپذیر است و در این سامانه قانون یار که در اختیار پژوهشگران و قانونگذاران ما در مجلس و اساتید فن، حقوقدانها قرار دارد و میتوانند به آن مراجعه کنند. خدمت بزرگی ارائه شد که نورافکنی بر روی این قوانین انداخت و امکان این را برای ما مهیا کرد که بتوانیم بعنوان دستیار قانونگذاری بتوانیم در حوزه قانونگذاری هوشمندانه با سرعت و با دقت کار انجام شود. دیگر شما شاهد نباشید از این به بعد وقتی قانونگذاری میشود دچار قوانین زائد، متضاد، بعضا با همپوشانی بعضا قوانینی که با هم در تغایر هستند و یا نامعتبر اینها نباشیم این کمک بسیار جدی است، حالا چه اتفاقی افتاده؟ این گام اول شد، در گام دوم همین گام اول خودش فی نفسه ارزشمند است یعنی تا همین مرحله هم اتفاق مبارکی رخ داده است. گام دوم که داریم روی آن کار میکنیم و شروع شد در سال گذشته آن حذف قوانین زائد و نامعتبر بود ما از این ۱۲ هزار و ۵۰۰ قانون دو سوم آن را باید کاهش دهیم. یعنی این باید به ۳۵۰۰ قانون برسد حدودا و از این اتفاق شروع شد ما سال گذشته در حوزههای مختلف از بیمه بگیرید، حوزههای مختلفی را شاهد بودیم که در آن من آوردم مثلا منابع طبیعی کشاورزی، گردشگری، تعزیرات حکومتی، میراث فرهنگی، ایثارگران، تجارت، حمل و نقل، تامین اجتماعی، کار اینها را در مجلس آوردیم، قوانین نامعتبر و زائد آن حذف شد رای گرفتیم از صحن و اینها حذف شدند، یک مراحل برخی حوزههای دیگر هم روی آن دارد انجام میشود، مرحله سوم که مرحله اصلی و مرحله نهایی این اتفاق است این است که ما ۵۰ عنوان را بعنوان تنقیه نهایی قوانین داریم که ما در حقیقت روی ۵۰ عنوان دارد کار میشود همزمان با این هوش مصنوعی به صورت دستی هم با کارشناسان و اینها دارد انجام میگیرد که یکی از این ۵۰ تا در سال گذشته تمام شد و آن حوزه سلامت بود که این قوانین متکثر و متعددی که وجود دارد بعد از حذف زائدها و نامعتبرها تجمیع میشود میشود قانون جامع در آن حوزه ما ۵۰ تا قانون جامع باید داشته باشیم و دیگر از این حوزه بیرون بیاییم، یکی حوزه سلامت بود خوشبختانه در اجلاسیه اول حوزه سلامت مصوب شد الان در رفت و برگشت شورای نگهبان دارد کارهایش پیش میرود ۴۹ عنوان دیگر در پیش است پس کار بزرگی دارد انجام میشود.
سوال: از متخصصان این حوزه هم حتما کمک گرفتید که بعد این قوانین خودش دوباره دردسر و گرفتاری برای مردم درست نکند.
متفکرآزاد: بله هم این که در مراحل تدوین آن و هم دستی که با کارشناسان، حقوقدانان، زبدههای این مسیر، اهالی فن، نمایندگان سابق که اهل فن بودند و و و افراد دیگر دارد کار انجام میشود، مرکز پژوهشها، هم در حوزه هوش مصنوعی که مرکز پژوهشها و یک جمع دیگر دارند کار میکنند اینها با هم همپوشانی میکنند ما تقاطع گیری میکنیم جمع بندی میکنیم، انجام که شد بعد میرود تازه شورای نگهبان و مجمع هم نظر میدهند آنها هم باز ممکن است یک تغایرهایی پیدا کنند و برای ما بفرستند، انشاالله من خیلی امیدوارم خروجی این یک قانونگذاری شکیل، قانونگذاری پیشرو، قانونگذاری غیر بروکراسی زائد زدایی شده و در اختیار اهالی فن، حقوقدانان عزیزمان و مردم عزیز باشد که دیگر مردم میخواهند کاری انجام بدهند با ۱۲۵۰۰ تا قانون مواجه نباشند هر کشویی را باز میکنید یک قانون از داخل آن در بیاید یک چیز شسته رفته را انشاالله شاهد باشید.
سوال: الان از این ۵۰ ساحت یا ۵۰ حوزه اصلی که میخواهد قوانین بالادستی و اصلی ما شکل بگیرد، یکی انجام شده، چه پیش بینی زمانی دارید که تا نهایتا چه تاریخی میتوانید به سرانجام برسید که بگویید یک ۵۰ قانون جامع را داریم ضمن این که شما این بازه زمانی که طی میکنید ممکن است هزاران اتفاق و مسائل دیگری پیش بیاید که دوباره نیاز به بهروزرسانی آن قانون باشد برای آن هم پیش بینی کردید؟
متفکرآزاد: بله، در مجالس قبل زحماتی کشیده شده، من آدم بی انصافی نیستم زحمات خوبی در تنقیه قوانین در مجالس مختلف انجام شده، با دست فرمان دستی کار زمان خیلی طولانی تری را میخواهد تا اتمام پیدا کند، لذا آوردن هوش مصنوعی در این حوزه و کمک گرفتن از آن برای همین است که ما زمان را بتوانیم بسیار کاهش بدهیم، اما خود حوزه هوش مصنوعی نیاز به راستی آزمایی، تقاطع گیری و اینها دارد لذا اوایل کار شاید سرعت آن کم باشد به جهت این که مطمئن بشویم کار غلط نیست و درست از آب در میآید، آزمایشگاه قانون در قوه مقننه در مرکز پژوهشها این را رصد انجام بدهد ولی فکر میکنم جلوتر که میرویم سرعت بیشتری به خود خواهد گرفت.
سوال: یکی دیگر از اتفاقات خوبی که سال گذشته رقم خورد سقف مالیاتی بود که برای کارگران و کارمندان دولت تقریبا دوبرابر شد، که تا سقف ۲۴ میلیون تومان بود این اتفاق خوبی بود، اما قانون ساماندهیای کاش به نتیجه میرسید نمیدانم چقدر پیگیر دولت و تشخیص مصلحت هستید یا دولت باید پیگیر باشد، این توقع را کارگران و کارمندان دارند که این ساماندهی شکل بگیرد.
متفکرآزاد: ما با استدلال این که یک عده معتقد بودند که دولت باید کوچک بشود و سبک بشود چابک بشود، تصدی گری آن کمتر شود، نتیجه این اتفاق این شد که آمدند و واگذاری وظایف کردند به شرکتها و مجموعه شرکتهای خدمات رسان به حوزه اداری و نتیجه آن شد این شرکتها و استخدامهایی که و بکارگیریهایی که به صورت غیررسمی بود با انواع عناوین مختلف، شما در یک ادارهای مرحوم شهید رئیسی هم خاطرتان هست یک بار این را گفتند ما در مجلس هم بارها این را گفتیم دولت جدید هم این را گفته، در یک ادارهای مینشینید در یک اتاق ۵ نفر کار میکنند با ۵ نوع قرارداد یکی رسمی، یکی پیمانی، یکی شرکتی و فلان، آن که از همه بیشتر کار میکند بدترین نوع قرارداد را دارد کمترین دریافتی را دارد اینها هم تبعیضات و اینها است، یک بحث این است که واقعا هم فریب خودمان هم هست از یک جهتی، بخاطر این که دولت عملا کوچک نشده، دولت همان پول را میدهد شاید بیشتر هم دارد میدهد، هزینه اضافه هم دارد میپردازد فکر میکند ... ولی نه رسمی هایش کم است اتفاقا جاری و هزینهای آن که از آنجا میدهد کم به نظر میرسد.
سوال: یک نان خور هم اضافه شده وسط این ماجرا
متفکرآزاد: بله، تازه از طرح و پروژههای عمرانی و اینها هم مثلا فکر میکند دارد کار طرحی انجام میدهد در حالی که آن هم به نوعی باز حقوق است، ما گفتیم اگر میخواهد دولت کوچک شود واقعی کوچک شود یعنی با بهره وری، لذا این باید حتما ساماندهی بشود ظلم در حق کسی نشود.
سوال: علت این که رد شده بود چه بود؟
متفکرآزاد: این رد نشده بود در مجلس تصویب شد، شورای نگهبان اشکالی که گرفت هفتاد و پنجی بود و ...
سوال: یعنی چه؟ برای ما توضیح بفرمایید.
متفکرآزاد: ما یک قاعدهای داریم یا لایحه باید دولت بدهد برای موضوعاتی که باز میآید.
سوال: خود مجلس مگر نمیتوانست پیگیر باشد که این قانون بشود؟
متفکرآزاد: نه توضیح میدهم، آنجایی که ساختار عوض میشود یا بار مالی دارد دولت باید لایحه بدهد، با طرح مجلس انجام نمیشود، چون دولت اداره کشور را انجام میدهد.
سوال: شما نمیتوانستید از ابزار نظارتی خودتان استفاده کنید؟ الان دو دهه است مردم و کارمندان درگیر این ماجرا هستند.
متفکرآزاد: بله عرضم این است اتفاقا اصرار ...
سوال: آن نظارتی که شما روی آن تاکید دارید اتفاقا این جا به درد میخورد بیایید و بگویید این اشکال وجود دارد
متفکرآزاد: نتیجه آن نظارت شد این اتفاق، که مجلس دید دولت لایحه نمیدهد، وقتی لایحه نداد طرح خودش را آورد تصویب کرد، ما هم اصرار کردیم در مجلس یازدهم بود من خاطرم هست اصرار هم کردیم که این باید انجام شود و رفت شورای نگهبان اشکالاتی گرفت، تقصیر هم نداشت، چون شورای نگهبان این شکلی نگاه میکند کار به محتوا ندارد، در شکل کار میگوید دولت این جا اشکالاتی دارد نمیتوانم من این را، چون این لایحه نیست طرح است.
سوال: میتوانست رفع اشکال بشود
متفکرآزاد: آمد پیش ما رفع اشکال ما نتوانستیم انجام بدهیم، چون خواسته دولت یک جاهایی همراهی کردیم ولی اگر میخواستیم بیشتر جلو برویم عملا این کاری که میخواستیم انجام نمیشد، ما روی خواسته خودمان اصرار کردیم، وقتی ما روی خواسته خودمان اصرار میکنیم باید به مجمع برود بین ما و شورای نگهبان حل نمیشود میرود مجمع نظر بدهد.
سوال: دولت سیزدهم پیگیر بود؟
متفکرآزاد: سیزدهم، چهاردهم، دوازدهم همه دولتها به لحاظ ساختار اداری سازمان امور استخدامی معمولا مراقبت میکند که دولت بزرگ نشود لذا اینها اصرار داشتند مجمع رد کرد، خلاصه این که مجمع رد کرد.
سوال: توجیه آن عزیزان چه بوده؟
متفکرآزاد: همین دیگر، ساختار را بزرگ میکنید ما نمیدانیم عدد چقدر است
سوال: خب این نیرو دارد همان جا کار میکند الان، چه اشکال دارد ساماندهی بشود؟
متفکرآزاد: این استدلال ما است، شما الان با ما همراه هستید در این استدلال.
سوال: ما نماینده مردم هستیم مثل شما که نماینده مردم در مجلس هستید ما این جا مطالبات مردم را وظیفه داریم بیان کنیم.
متفکرآزاد: استدلال ما هم همین بود
سوال: نمیشد آن ایرادات را رفع اشکال کرد بهرحال این همه متخصص و این همه زبده
متفکرآزاد: آنها ایرادی که گرفتند قابل حل شدن نبود ما باید عقب نشینی میکردیم ما هم نمیخواستیم عقب نشینی کنیم، ما طرح مان را که کمیسیون اجتماعی روی صحن آورد رای دادیم، طرحی بود که میخواستیم ساماندهی کنیم، الان کاری که شده آخرین پیگیری که شده، آخرین پیگیری که دوستان ما در کمیسیون اجتماعی دارند انجام میدهند ما هنوز رها نکردیم در جریان باشید با این که طرح ما و مصوبه ما را رد کردند و تمام شد، ما به پیگیریها کمیسیون اجتماعی ادامه داده دولت اخیرا نامهای به سازمان امور استخدامی من در جریان هستم که در ماههای گذشته داده قبل از عید این کار را انجام داده بودند جمع آوری داده دارند میکنند که ببینند که این عدد اصلا چیست در کشور؟ یک عددی داشته باشند چقدر نیروی شرکتی دارند؟ چقدر نیروی پیمانی دارند اینها را دارند جمع بندی میکنند، و ببینند بعد از آن تدبیری بکنند ما به آنها اعلام کردیم که ورود بکنید ما کنار شما هستیم.
سوال: حالا تا این فرصت هست تا ورود هست تا بعد اصلاح قوانین است باز از آن شیوه نظارتی هم شما و هم دولت باید نظارت بیشتری روی این شرکتها داشته باشید، پرسنل کارمندانی که همان ۵ تایی که در یک اتاق هستند هر کدام شان در یک بازه زمانی حقوق میگیرند هر کدام شان در یک بازه زمانی عقب ماندگی دارند، حق رفاهیات شان متفاوت است. این تبعیض خوب نیست. برسیم به بحث متناسب سازی یکی دیگر از موضوعاتی که هم بازنشستگان عزیز ما راجع به آن حق دارند و هم مجلس باید پیگیر باشد، چه کار کردید؟
متفکرآزاد: متناسب سازی داستان خیلی جذابی دارد در جریان بازنشستگان عزیز ما میدانند که مجلس برای متناسب سازی الحمدالله سنگ تمام گذاشت، ما در برنامه پنجم چیزی داشتیم بعنوان همسان سازی، در برنامه ششم این همسان سازی شد متناسب سازی منتها همسان سازی که در برنامه پنجم بود عملا تحقق آن خیلی سخت بود به جهت این که بازنشسته را بازنشسته میکند همسان شدن ندارد همیشه، لاجرم اینها پرداخته، چون با هم یکی نبوده در زمان کار و و و مسائل دیگر، در برنامه ششم این شد متناسب سازی، متناسب سازی که شد منتها عدد نداشت آن اوایل، چقدر متناسب بشود؟ متناسب یعنی چه؟ لاجرم این ها پرداختی شان یکی نبوده است در زمان کار و مسائل دیگری ، در برنامه ششم متناسب سازی شد، چقدر متناسب شود و متناسب یعنی چی بعد گفتند نود درصد که تا بیاورند اعمال کنند، یک عددی می گذاشت که متناسب کردم ، یک رقمی می گذاشت و می گفت متناسب شد، ما معیار و سنجه ای که متناسب شده یعنی چی، نداشتیم، در برنامه هفتم که ارائه شد اسمی از متناسب سازی نبود، هیچی نداشتیم ،در لایحه ای که در مجلس آمد، در مجلس مقاومت کردیم و پیشنهاد کردیم، در لایحه برنامه هفتم درمورد متناسب سازی هیچ صحبتی نشد، در مجلس یازدهم که سال آخرش بود و برنامه هفتم بررسی می شد، آن جا من خودم عضو کمیسیون تلفیق بودم و همکاران دربرنامه هفتم پیشنهاد متناسب سازی را به عنوان یک حکم اضافه کردند، این که اضافه شد این بار اشتباهی که در برنامه ششم اشتباه که چه عرض کنم، آن بخشی که مغفول بود در برنامه هفتم مغفول نماند. عدد گذاشته شده ، نود درصد که مشهورست به نود درصد شاغلین آن جا آوردم و مصوب شد که قانون است و متناسب سازی الان قانون برنامه هفتم است. می گوید که ما بازنشستگان حوزه کشوری و لشکری بایک فرمول بازنشستگان تامین اجتماعی با یک فرمول دیگری ، چون حوزه کشوری و لشکری متناظر شاغل دارند و بازنشستگان تامین اجتماعی متناظر شاغل ندارند. بازنشستگان کشوری و لشکری گفته شده است که ناظر همتراز آن بازنشسته، هر چقدر که می گیرد نود درصد آن را بازنشسته باید بگیرد در هرسالی که به آن می رسد.
سوال: در مزایا و این ها همین طورست؟
متفکر آزاد: فرمول دارد، من کلیات را می گویم، نود درصد آن شاغل را باید بگیرد، چون برنامه پنج ساله اجرا می شود ، در پنج سال نه، در سه سال باید به آن برسد، سال اول 40 درصد از آن درصد ، سال دوم سی درصد از آن نود درصد ، سال سوم هم سی درصد نهایی، یعنی صددرصد نود درصد.
سوال: الان یک سال اول و یک سال دوم انجام شده است؟
متفکرآزاد: این مصوبه ماست، در تامین اجتماعی فرمول یک مدل دیگری است، فرمول این است ، زمانی که فرد بازنشسته می شده است، این آدم چند برابر ، چه نسبتی از آن حداقل بگیر می گرفته است، حداقل کف چقدر بوده است، این سه برابر یا دو برابر یا یک و نیم برابرش بوده است، هرسالی که می رسد ،باید نوددرصد آن نسبت بگیرد. این فرمول فنی خوبی بود، این ارزشی که می گوید ارزش پولش حفظ شود، آن زمان بازنشسته می شده است ، هرنسبتی به حداقل بگیر همان نسبت با نوددرصد باید حفظ شود. خیلی قانون رضایت بخشی بوده است ، آمد در اجرا، سال اول برنامه سال گذشته بود که در لایحه 403 که در سال 402 داده شد، این بند در آن نیامده بود، که این بند نیامده بود، حتی بودجه رد شد، بوده 403 در پاییز 402 بودجه 403 کلیاتش را رد کرد ، یکی از بزرگترین دلایلش نبودن متناسب سازی بازنشستگان بود. در بودجه دیده نشده بود. دولت استدلالش چه بود، هنوز برنامه که تایید نهایی ابلاغ نشده بود که من براساس آن بودجه بنویسم، استدلال مجلس این بود که این ابلاغ و تصویب شود، شما بودجه رد شده است و سال اول را از دست دادید و این کش و قوس باعث شد که مجلس توانست حرفش به کرسی بنشاند و این مصوبه و این عدد در بودجه 403 آمد و دربودجه برای سال دوم در بودجه 404 تصویب کردیم. هم چهل درصد اول و هم سی درصد اول اعتباراتش دیده شده است و یک اختلافی در سال403 عدد دیده شد، عدد کافی نیست برای اعمال این، این را ترمیم کنیم.
سوال: منابع دیده شده است؟
متفکر آزاد: بله ، منابع دیده شده است، یکی ازسوالات همیشگی همین است، دربرنامه های پنجم ، دربرنامه ششم و الان یک سال از برنامه هفتم گذشته است، چقدر از این قوانین و از این نقشه راه پیش روی کشورست عملیاتی و اجرایی شده است که برنامه های بعدی یک به یک چقدر جامانده های برنامه پنجم و برنامه ششم روی زمین مانده است و برنامه هفتم؟
یک اشکال به جایی گرفته می شود توسط نخبگان، متخصصین و حقوقدانان و دانشگاهی ها و خود نمایندگان مجلس و حتی دردولت ها این بوده است ، این اشکال که برنامه ها درصد تحققش کم است، مثلا سی درصد تحقق برنامه ششم عددی نیست، بعضی ها می گویند برنامه هم نبود این سی درصد باید تحقق پیدا می کرد، این چه برنامه ای است، حرف است، ولی نتیجه گیری غلط است، این که برنامه تحقق کم است این دلیل نیست که بدول برنامه تصمیم گیری کنیم. ما مصر بودیم در نگارش برنامه هفتم و تصویب برنامه هفتم دقت نظر انجام شود و برنامه هفتم روی ابرها راه نرود، واقعی باشد، شدنی باشد، معناش این نیست که افق نداشته باشد، افق باید داشته باشد، افق های دست یافتنی، تنبلی نکنیم، مثلا بنویسیم رشد اقتصادی دو درصد یا سه درصد که به آن برسیم، آقا فرمودند هشت درصدی ، این که ما وسع مان این قدرست ، نه ، اگر وسع مان نداشتیم خدا تکلیف نمی کرد به شما ، این تفسیر قشنگی است که حضرت آقا، یعنی تلاش کنیم به آن برسیم. برنامه هفتم سعی کردیم به نحوی تدوین شود در مجلس که تحقق پذیر باشد ، عددهاش حقیقی باشد، با پیگیری که در مجلس دوازدهم روی برنامه هفتم می شود، مثلا من عضو کمیسیون انرژی هستم که در کمیته براش تشکیل شده است که باید آئین نامه بنویسد و اجرا کند و کار انجام دهد، در حوزه سوخت تکالیف داریم، در حوزه انرژی تکالیف برنامه در کمیسیون انرژی پیگیری می کنیم، نه این که ما رها کنیم، دولت بخواهد، نظام بروکراسی حتما نیاز به پیگیری دارد، ما وظیفه پیگیری برای مجلس داریم، آن ها وظیفه شان یک چیزست و ما وظیفه مان یک چیز دیگر. کمیسیون های مجلس برای پیگیری برنامه هفتم کمیته دارند و برای برنامه هفتم پیگیری نفر دارند و نمایندگانی پیگیری برنامه هفتم می کنند و درکارهای نظارتی، سه شنبه های نظارتی در صحن علنی جزو برنامه هاست و وزیر می آید آن جا سوال پرسیده می شود و اخیرا وزیر نیرو آمده بود در کمیسیون اصل نود درباره تعداد آئین نامه هایی که باید نگارش شود سوال شد که مثال دو تا برنامه مانده است و در حال نگارش است. ان شاءالله بتوانیم دست فرمان پیگیری مجلس دوازدهم و دولت متعهد بداند در مسیر تحقق، رئیس جمهور در شعارهاش این بود که می خواهم برنامه هفتم محقق کنم ، امیدواریم نورم محقق شدن برنامه هفتم دو برابر برنامه های قبلی باشد.
سوال: پیرامون بحث شعار سال و حمایت از سرمایه گذاری برای تولید، بفرمایید مجلس چه کار ویژه ای انجام می دهد و سالیان سال است مقام معظم رهبری چراغ راهی تبیین می کنند برای هم دولت و هم مجلس ولی آن چنان که بایسته است حمایت نمی شود تولید، خیلی از کارخانه ها نمادین کار می کنند و به شکل واقعی نیستند، چرا حمایت واقعی از تولید صورت نمی گیرد و مردم بتوانند از این ماجرا منتفع شوند؟
متفکر آزاد: کلیشه ای بخواهم جواب دهم می گویم بله در کمیسیون بررسی می کنیم و شان معلمی من اجازه نمی دهم که این رفتار را بکنم، که واقعا آن کار انجام می شود ما الان کمیسیون ویژه تولید در مجلس داریم، حوزه حمایت از تولید کمیسیون دارد که درمجلس قبل هم بود و الان هم است، مصوبات ما برای این کار ، تولید بسته ای از قانونگذاری و اجرا و پیگیری می خواهد و نظارت شود روی آن . ما کار ویژه مان قانون گذاشتن و نظارت است، ما در مجلس یازدهم در این حوزه قوانین خوبی داشتیم، مثلا قانون تسهیل صدورمجوزهای کسب و کار برای رونق تولید بود.
سوال: مخصوصا مشاغل خرد؟
متفکر آزاد: بسیارقانون ارزشمندی بود، الان برای پیگیری آن شرح وظیفه همکاران دارند که این قانون کجا گیر کرد، در وزارت اقتصاد در دولت قبل کارهای خوبی شد. این کارهایی که در تجمیع 4هزار و 800 پنجره واحد که الان هم پیگیری می شود. قانون جهش تولید دانش بنیان، بعد از ده سال از قانون اول که جوانان تحصیل کرده دانشگاهی امکان ایجاد کند برای بازار 700 میلیونی نفر خودمان و 15 کشور پیرامونی محصول دانش پایه تولید و ارائه کنند، این می تواند محصول، ایده و خط تولید باشد و این قانون بسیار مترقی در مجلس قبل گذاشتیم برای پیگیری که خودم روی پیگیری تمرکز دارم، کمیسیون آموزش پیگیری دارد.
سوال: قوانین بسیار زیادی داریم که تولیدکنندگان و کارگاه های بزرگ و کوچک درگیری هایی مثل بروکراسی اداری دارند که اگر دولت کاری نداشته باشد خودمان راحت تر چرخ های تولید می چرخد؟
متفکر آزاد: ما وظیفه بستر سازی داریم ، ما قانون تامین مالی تولید داشتیم، چطور تولید تامین مالی شود، چطور گرفتار نظام بانکی با آن سختگیری ها و با آن چیزهایی که طرف وارد می شود و کلی هرچه برده است ، بدهد که خلاص شود از دست شان، این ها کاری کردیم و خروجی دارد، پیشنهاد می کنم و از همکاران اقتصادی دعوت می کنم. یکی از کارها این است که سوداگری و دلالی نصرفد است، تولید به صرفه باشد. مصوبه ای که نهایی شد در ماه گذشته ، قانون مربوط ، مصوبه ای مربوط به مقابله با سفته بازی .
سوال: این قدر باید محکم و قوی دیده شود که این سوداگران و سفته بازان ، این هایی که بازار را متلاطم می کنند جلوی شان گرفته شود، انتظار داریم نظارت و اجرایی شود؟
متفکر آزاد: بگذارید ابلاغ شود، واقعا یک تولید بیش از این شعارها و حتی پیگیری های ما و قوانین خوبی که می گذاریم و زحماتی که کشیده می شود، اراده همه را می خواهد.
اگر ما این اراده نداشته باشیم، کسی که پشت میز می نشیند در وزارت صمت ، کارمند و مدیر ما در وزارت فلان و در اداره بهمان اگر این آدم به این جمع بندی ذهنی برسد که این تولیدست که این کشور را سرپا نگه خواهد داشت، همه راه حل ها در افزایش رشد اقتصادی و هشت درصدی و در رسیدن به نقطه ای است که تولید ثروت شد و روی عدالت توزیعی کار کنیم، این جمع بندی برسیم، بروکراسی را خودش باید هضم کند، بعد هم ما میتی کومان در دولت بگیرد جلوی این بروکراسی ها را حل کند.
سوال: دغدغه های زیادی تولیدکنندگان و تولیدگران و صنعتگران دارند؟
متفکر آزاد: من نماینده شهر صنعتی هستم ، آن قدر مراجعه است در این گیر و گورها که بخش اعظم ما نمایندگان مصروف این پیگیری هاست که چرا این سنگ اندازی ها می شود.
سوال: یک دقیقه بفرمایید نماینده وظیفه اش چیست، این وظیفه ملی نماینده قانون گذاری نظارت یک بخش ماجراست ، توقعاتی که موکلان شما دارند و شما را برگزیدند ، چکار می کنید و چطور تقسیم زمان می کنید؟
متفکر آزاد : خیلی سخت است و نمایندگان شهرستانی خیلی بیشتر با این مسئله مواجه هستند، سطح ارتباط نظام با مردم یک بخش اعظمش نماینده است، ما روستا به روستا می گردیم، بین مردم باید باشیم ، حوزه انتخابی را بچرخیم ، مشکلات حوزه انتخابیه را باید رصد و پیگیری کنیم و کار ملی ، اندیشکده ها به کمک ما آمدند، نمایندگانی که کار ملی می کنند از اندیشکده ها و پژوهشگاه ها بهره می گیرند. این در کنار کارهای بین المللی مجلس در سال گذشته کار بین المللی خوبی هم داشت که دیگر وقت نداریم صحبت کنیم.
سوال: بحث معرفی وزیر اقتصاد به مجلس کی خواهد بود؟
متفکر آزاد: آخرین مهلت دولت دوازده خرداد است، فکر می کنم که الان هفته حوزه انتخابی نمایندگان آغاز شد ، این ها برگردند وزیر انتخاب خواهد شد و فرآیند رای اعتماد خواهیم رسید.
سوال: نکته ای مانده؟
متفکر آزاد: از ملت شریف ایران درخواست می کنم که یک ذره اخلاص امثال خودم را بالا ببرد که به کارمان برکت دهد و بتوانیم به مشکلات شان بهتر رسیدگی کنیم.