فرصت‌های طلایی رها شده

به گزارش خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما؛خوزستان استانی که رتبه اول صادرات خرمای کشور را دارد و مرغوب‌ترین خرمای ایران ثمره آب و خاک آن است، چند سالی است در صدر استان‌های رکورددار بیکاری کشور جا خوش کرده است.

خیابان تختی در جنوب تهران، راسته‌ای هزار متری است که از ابتدا تا انتهای دو طرفش را خرما فروشی‌ها پر کرده اند؛ خرما این محصول پربرکت جنوب، اما در تمام مغازه‌های این خیابان با بسته بندی‌های قدیمی و به صورت فله عرضه می‌شود. خاور‌های پارک شده در این خیابان بارشان همین خرماست. خرمایی که از جنوب برای عرضه به عمده فروشان و خرده فروشان بار زده می‌شود. غافل از اینکه ده‌ها فرصت شغلی بار زده و از بومیان جنوب کشور دور می‌شود. به نظر می‌رسد این کارتن‌های خرما همان فرصت‌های شغلی رها شده است که می‌تواند دست خیلی‌ها را بند کند و برایشان ایجاد اشتغال کند. فرصت‌هایی که از دست می‌روند!

این در حالی است که خوزستان استانی که رتبه اول صادرات بازار خرمای کشور را دارد و مرغوب‌ترین خرمای ایران ثمره آب و خاک همین استان است، چند سالی است در صدر استان‌های رکورددار بیکاری کشور جا خوش کرده است. این را پژوهش‌های مرکز آمار ایران می‌گوید. جعبه‌های چند کیلویی خرما ارزش افزوده چندانی را شامل فروش این محصول نمی‌کند و این یعنی محرومیت اهالی بومی این استان از یک فرصت شغلی.

خرما حتی می‌تواند ماده اولیه خوراکی‌های متنوعی مثل شیرینی، شکلات، عسل و شکر خرما هم باشد. فرآورده‌هایی که هر وقت با کیفیت خوب راهی بازار شده اند از آن‌ها استقبال شده است. در تماس با خانم جابری خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما در ا هواز از تمرکز استان خوزستان بر تولید محصولات جانبی خرما پرسیدم. جابری توضیح داد: ” به آن معنا که پاسخگوی نیاز و تقاضای بازار باشد کارگاه بزرگ یا کارخانه فعالی وجود ندارد,، اما چند کارگاه کوچک خانگی هستند که اتفاقا فروش خوبی هم دارند. “

خانم جابری درباره یکی از این کارگاه‌های کوچک محلی گفت:” مثلا خانواده آقای هلالی در اهواز روزشان را با برکت خرما شروع می‌کنند. خرما‌هایی که مراحل مختلف را پشت سر می‌گذارند تا بعد از فرآوری به دست مشتریان بومی و غیربومی خوزستان برسند. پدر خانواده معتقد است از خرما هزاران محصول می‌توان تولید کرد و هزار کارآفرینی می‌توان انجام داد.

این خانواده انواع مختلف شیرینی و کلوچه‌های خرمایی را تولید می‌کنند و باور دارند تنها کمی همت لازم است تا کسب و کار خانوادگی رونق بگیرد. “

خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما در اهواز همچنین از صادرات محصول این کارگاه به کشور‌های حوزه خلیج فارس خبر داد و گفت:” این خانواده با این که با همه توان و ظرفیت کار می‌کنند، اما تقاضای بازار بیش از تولید آنهاست و پخت روزشان خیلی زود فروخته می‌شود. “

جابری می‌گوید: ” این شیرینی فروشی با سرمایه اولیه ۱۶ میلیون شروع به کار و وسایل و تجهیزاتش را هم قسطی تهیه کرده است. پسر و دختر کوچک خانواده هلالی در این کارگاه در کنار پدر و مادر کار‌های متناسب با سنشان انجام می‌دهند. گاهی جعبه‌های شیرینی را آماده می‌کنند و گاهی پاسخ مشتری‌ها را می‌دهند.»

این خبرنگار همچنین اضافه می‌کند: ”خانواده هلالی با راه اندازی کسب و کارشان ثابت کرده اند اگر اقتصاد خانواده بر اساس مشارکت و همدلی و تلاش اعضای خانواده شکل بگیرد موفقیت، هم سریع‌تر به دست می‌آید و هم طعم آن شیرین‌تر است. “

آب و هوای خوزستان برای پرورش میگو و ماهیان گرمابی هم بی نظیر است. آبزیان این استان هم، اما بیشتر به شکل تازه و فرآوری نشده به استان‌های دیگر ارسال می‌شوند.

حلقه مفقوده‌ای که این بار هم در عرضه این محصول به چشم می‌آید بی توجهی به فرآوری و بسته بندی این محصول است. یک فرصت شغلی که می‌توان بی تفاوت از کنارش نگذشت.

فاطمه اسدی خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما در دزفول هم از تلاش یک زوج برای استفاده از این فرصت شغلی می‌گوید: ” شروع کارشان با یک زمین بود. خانواده‌ای که از صفر شروع کردند. در یک قطعه زمین، یک استخر کوچک پرورش ماهی احداث و بعد از ده سال رسیدگی آن را تبدیل به مزرعه‌ای بزرگ کردند. مدیر این کارخانه خانم دکتر صالحی است که با خلاصه نویسی کتاب‌های آبزی پروری برای همسرش به این رشته علاقمند و تحصیلاتش را در رشته شیلات تا مقطع دکترا ادامه می‌دهد. “

اسدی ادامه می‌دهد:” این زوج با مطالعه و کار همزمان، مهارتشان را در آبزی پروری تقویت کردند و این مهارت بالا به آن‌ها کمک کرد تا فرصت‌ها و ظرفیت‌های جدید را در شغلشان پیدا کنند. از آنجایی که آبزیان اغلب بدون فرآوری از این استان خارج می‌شوند این زوج تصمیم می‌گیرند برای تکمیل زنجیره تولید تا عرضه ماهی توجه ویژه‌ای به پاک کردن، فرآوری و بسته بندی ماهی داشته باشند؛ و به این ترتیب زنجیره آبزی پروری شان را کامل می‌کنند. “

خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما در دزفول می‌گوید: ” این زوج قرار است به زودی در فاز تولید ناگت و سوسیس و کالباس ماهی و به طور کلی فست فودی‌هایی که مردم به آن‌ها گرایش دارند و با مواد مفید تولید می‌شوند هم وارد شوند. “

فرآوری و بسته بندی ماهی هنوز ظرفیت‌های زیادی را برای ایجاد اشتغال بومیان جویای کار استان خوزستان دارد. لازم است با کسب مهارت در زمینه فرصت‌های شغلی محل زندگی مان به اشتغال در این فرصت‌های رها شده نزدیک شویم.

مهارت آموزی نتیجه مستقیمش کم شدن بیکاری و آثار بعدی آن ایجاد امید و اعتماد به نفس و رونق اقتصادی است. ظرفیت‌های شغلی خوزستان که می‌تواند این آثار مثبت را رقم بزند هم خیلی بیشتر از این‌ها است. از تبدیل خانه‌های جنگ زده این استان به موزه‌های مصور و کانون‌های تفریحی تا خوراکی‌های بومی و صنایع دستی و محصولات کشاورزی شان انگار هنوز ظرفیت زیادی تا خوب دیده شدن دارند.

آقای سالم زاده خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما در آبادان نیز تعدادی از همشهری هایش را پیدا کرده که توانسته اند یکی از همین ظرفیت‌های کمتر دیده شده را به فرصت کسب و کار تبدیل کنند. آقای کاظمی تولیدکننده عبا و دشداشه است که در یک کارگاه کوچک از دوخت تا عرضه این لباس محلی به بومیان شهر‌های مختلف استان و حتی خریداران عراقی را انجام می‌دهد.

سالم زاده می‌گوید: ” آقای کاظمی توانسته دست پنج نفر را در کنار خودش بند کند. پنج نفری که همه از کارشان راضی هستند. کارگاهشان هم همیشه پررفت و آمد است و مشتریانی از دور و نزدیک به سراغشان می‌آیند. “

سالم زاده ادامه می‌دهد:” آبادان، خرمشهر و در کل خوزستان ظرفیت این را دارد که شبیه به این کارگاه بیشتر در آن‌ها ایجاد شود. اهالی جنوب خوزستان بیشتر عرب زبان هستند و استفاده از دشداشه در همه مراسم هایشان کاربرد دارد. بازار این لباس همیشه پررونق است و هر که وارد این حرفه شده ضرر نکرده. “

هر کدام از تولید کننده‌های بومی خوزستان که به روایت خبرنگاران خبرگزاری صدا و سیما در این استان وصف تلاششان را شنیدیم، کارشان را با کمترین سرمایه، اما اطمینان به نتیجه شروع کردند. شبیه به همه آن‌هایی که باور دارند بهترین راه شکرگذاری استفاده خوب از نعمت‌های خداست. استفاده‌ای که با خودش نه فقط برای کارآفرین که برای جمع زیادی از بومیان منطقه، خیر و برکت به همراه دارد.

گزارش از زینب چخماقی