پژوهش هایی که راهکار عملی ندارند.

به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز زنجان؛برای تهیه گزارشی نیاز به تحقیق و پژوهش داشتم، به تعدادی از کتابخانه ها رفتم تحقیقات زیادی انجام شده بود.

وقتی موضوع را با کتابدار کتابخانه مطرح کردم ، لیست چند صفحه ای از مقاله های دانشگاهی و پژوهش های  منتشرشده  را در اختیارم گذاشت.

با مرور برخی از این پژوهش ها سوالی به ذهنم رسید ،که چند درصد این پژوهش ها کاربردی شده و مردم از آن استفاده کرده اند؟

سراغ خانم محمدی کتابدار کتابخانه رفتم.از خانم محمدی پرسیدم؛چند درصد پژوهش های این کتابخانه مورد از آن بهره مند شده اند؟

خانم محمدی با لبخندی بر لب گفت:تقریبا کمتر کسی پیدا می شود که اعلام کند از این پژوهش ها برای تبدیل علم به عمل استفاده می کند.

سرانجام پژوهش های انجام شده ذهنم را درگیر کرد،به همین خاطر پیگیر این موضوع شدم.

تنها 5 تا 10 درصد پایان نامه های دانشجویان کاربردی است**

به سراغ سایت وزارت علوم ، تحقیقات و فناوری رفتم ، چشمم به خبری در این خصوص افتاد.تیتر زده بود: تنها 5 تا 10 درصد پایان نامه های دانشجویان کاربردی است.

در تشریح این خبر آمده بود:تعداد رساله هایی که تقاضا محور بوده و همراه با پروژه ای از بیرون دانشگاه باشند، بسیار پایین است شاید زیر یک درصد یا یک درصد باشد.

همچنین اعلام شده بود سهم پژوهش از تولید ناخالص ملی کشور نیم درصد است ، این درحالی است که این رقم در کشور چین 9 درصد است.

به خیابان معلم زنجان می روم ، چند دقیقه ای در این خیابان که منتهی به یکی از دانشگاه های زنجان است قدم بزنی صحنه های جالبی از دانشجوهایی میبنی که به دنبال چاپ مقاله های دانشگاهی خود هستند.

در مدت زمان یک ساعته با 12 دانشجو که برای چاپ مقاله به صحافی آمده بودند هم صحبت شدم ، برایم جالب بود که همه دانشجوها به عنوان یک تکلیف به این مقاله ها نگاه می کردند وقصد عملی کردن آنها را نداشتند، آنها معتقد بودند زمینه مناسبی برای عملی کردن پژوهش ها وجود ندارد .

با همکاری دانشگاه زنجان،شماره تعدادی از پژوهشگران را بدست آوردم و به سراغ آنها رفتم.

دکترهادی اسماعیلی یکی از پژوهشگران این دانشگاه بود،در ابتدای گفتگو، به نقش پژوهش در جامعه اشاره کرد و گفت: پژوهش و تحقیق از ارکان اساسی توسعه و رشد یک جامعه است. جامعه‌ رو به توسعه نیازمند نهادهایی است که فرهنگ پژوهش را در مسیرهای عقلانی به جریان بیندازند.

او گفت:4 پژوهش علمی دارد و تحقیقات ، پژوهش پنجمش در دست اقدام است.

از دکتر اسماعیلی پرسیدم پژوهش هایش کاربردی بوده یا نه؟پژوهشگران هنگام آغاز پژوهش مرجع رسمی ندارند و موازی کاری در این زمینه بسار رخ می دهد ، به همین دلیل پژوهش ها فقط به عنوان مرجع علمی در دانشگاه استفاده می شود و کاربرد عملی ندارند.

مراسمی به مناسبت هفته پژوهش در دانشگاه زنجان در حال برگزاری بود ، برای پاسخ به سوالاتم به این همایش رفتم.

پژوهش هایی که راهکار عملی ندارند. پژوهش هایی که راهکار عملی ندارند. پژوهش هایی که راهکار عملی ندارند. پژوهش هایی که راهکار عملی ندارند.

استاندار زنجان یکی از سخنرانان این همایش، با اشاره به اینکه ایران از نظر پژوهش در دنیا رتبه شانزدهم و در منطقه، رتبه اول را دارد، گفت: جمهوری اسلامی در یک درصد پژوهش‌های برتر دنیا، به میزان 2.6 درصد نقش دارد و با 225 مقاله برتری که ارائه داده‌ایم، جایگاه بسیار بالاتری داریم.

وی افزود: رقابت اقتصادی جهان مبتنی بر 12 رکن است. یکی از این ارکان، پژوهش است و 11 رکن دیگر رقابت اقتصادی جهان دقیقا مربوط به این است که پژوهش به ثروت تبدیل شود. متاسفانه در تبدیل پژوهش به ثروت به اندازه رتبه‌ای که داریم موفق نبوده‌ایم. از این‌رو، پژوهش‌گرها باید حتما به دنبال این باشند که پژوهش‌ها به ثروت تبدیل شود.

میر شیخلو یکی از پژوهشگرهای برتر ایران هم در این همایش بود، به سراغ او رفتم ، او گفت: تا زمانی که پژوهش های دانشجویان مقاطه ارشد و دکتری با همراهی و نیاز واحدهای تولیدی بخش خصوصی انجام نشود ، نمی توان ادعا کرد که این پژوهش به ثروت تبدیل شود.

وی گقت: در 15 سال گذشته، رشد پژوهشی کشورهای اسلامی 7 برابر دنیا شده و رشد جمهوری اسلامی، 24 برابر دنیا شده است. اگر همه این پژوهش‌ها به ثروت تبدیل شده بود، بدون شک جایگاه بسیار مطلوب‌ی داشتیم. البته تا امروز اقدامات مهم زیادی انجام شده است که ، ایجاد پارک‌های فناوری، سیستم‌های دانش‌بنیان و رشته‌های بین رشته‌ای ،جزو کارهای خوب است و امیدواریم این موسسات بنوانند این خلع را پر کنند.

در این همایش اعلام شد در 3 سال گذشته نزدیک به 700 پژوهش در استان زنجان انجام شده که 250 مورد آن درحوزه صنعت و تجارت بوده است.

از این 250 مورد تنها 2 مورد به عنوان یک رساله علمی به عمل تبدیل شده و ماحصل آن ایجاد دو واحد صنعتی بوده است.

رامین لطفی و حامد محمدی به عنوان 2 پژوهشگر جوان زنجانی ،پژوهش مشترک علمی خود را با عنوان کنتورهای هوشمند به عمل تبدیل کرده و حالا در شهرک صنعتی زنجان در حال تولید و فعالیت هستند.به سراغ واحد تولیدی این دو جوان رفتم.

وقتی وارد کارخانه شدم ، خیلی تعجب کردم که چطور می شود یک مقاله به چنین صنعتکده ای تبدیل شود.کارخانه ای که همانند یک سازمان دقیق با برنامه ریزی های علمی فعالیت می کرد.

در خط تولید با رامین لطفی هم صحبت شدم، او گفت : به خاطر مقاله های علمی که در این زمنیه داشتیم شرکت را به عنوان یک شرکت دانش بنیان تاسیس کردیم و باتوجه به اینکه نمونه مشابه از این محصول وجود نداشت به سرعت بازار را در اختیار گرفتیم و حالا با ظرفیت بالا در حال کار هستیم.

از او پرسیدم پژوهشی که در این زمینه داشته چقدر در فعالیت کارخانه برایش تاثیر گذار بوده؟او گفت:با پژوهش نقاط ضعف و قوت به خوبی شناسایی می شوند و مسیر برای تولید هموار می شود.

از حامد محمدی هنگامی که در حال کار کنار کارگران بود پرسیدم اگر کارخانه ها بر اساس پژوهش های علمی تاسیس شودند چه مزیتی هایی دارد؟او گفت:بسیاری از کارخانه ها بدون پژوهش تاسیس می شوند و از این رو پس از شروع به کار در زمینه هایی چون ، بازاریابی،رقابت و خط تولید دچار مشکل می شوند.

وی توصیه ای به سرمایه گذاران داشت و گفت:بهتر است سرمایه گذاران با مشارکت پژوهشگران وارد کار تولید شوند تا نتیجه بهتری گرفته شود.

پژوهش هایی که راهکار عملی ندارند. پژوهش هایی که راهکار عملی ندارند. پژوهش هایی که راهکار عملی ندارند. پژوهش هایی که راهکار عملی ندارند. پژوهش هایی که راهکار عملی ندارند.

بودجه پژوهش در کشور پارسال بیش از 9 هزار و امسال بیش از 10 هزار میلیارد تومان بود، بودجه ای که ماحصل آن  30 هزار مقاله ای شده که در دل کتابخانه ها و مراکز علمی جا خوش کرده اند.

صحبت نهایی رو با داود میربهادری استاد دانشگاه و اقتصاد دان انجام دادم،او گفت:اگر 50 درصد مقاله ها به صورت تخصصی مورد استفاده قرار بگیرد علاوه بر اشتغالزایی می تواند زمینه ایجاد سرمایه کلانی برای هر منطقه باشد.

بی شک تحقیق بدون نیاز سنجی از مشکلات جامعه و موازی کاری متولیان پژوهش در کشور و استان زنجان مهمترین عاملی است که موجب هدررفت سرمایه ها و بی نتیجه ماندن پژوهش ها میشود.

نویسنده :رضا علیزاده