امپراتور پاییز...

برگ درختان و گیاهان در عمر پاییز، فرو می‌ریزند و خزان می‌شود. امّا مخملی هزار رنگ در زیر پای شاعران و عشاق سبز می‌شود، در پاییز، روز‌ها کوتاه‌تر و شب‌ها طولانی‌تر می‌شوند.
علیرضا بدیع، شاعر معاصر ادبیات فارسی می‌گوید:
خش خش… صدای پای خزان است
یک نفر در را به روی حضرت پاییز باز کند
پاییز عاشق است
روز اعتدال پاییزی را در ایران از دیرباز جشن می‌گرفته‌اند، این جشن که در روز مهر از ماه مهر برگزار می‌شود، جشن مهرگان نام دارد.
رودکی درباره مهرگان چنین سروده است:
ملکا، جشن مهرگان آمد     جشن شاهان و خسروان آمد
در میان تمام اقوام جهان، شاعران طبیعت گرای زیادی ظهور کرده اند، که آوازه آنها، مرز‌های ادبی را درنوردیده است.

 

حضرت مولانا، خزان را نابودکننده زیبایی و نیست‌کننده برگ‌ها می‌داند:
در خزان آن صد هزاران شاخ و برگ      در هزیمت رفته در دریای مرگ

امّا مهدی اخوان ثالث، شاعر نامی و معاصر ادبیات فارسی برخلاف بیشتر شاعران کلاسیک از فصل پاییز به عنوان "پادشاه فصل‌ها" نام می‌برد:
باغ بی برگی
خنده‌اش خونیست اشک آمیز
جاودان بر اسب یال افشان زردش می‌چمد در آن
پادشاه فصل‌ها، پاییز...

طبیعت و عناصر آن همیشه بر ادبیات ملت‌ها تأثیر داشته اند که ادبیات غنی کُردی نیز از تأثیرپذیری طبیعت بر شاعران و نویسندگانش مستثنی نبوده است.

در این میان عبدالله سلیمان، متخلص به "گوران"، پدر شعر نو کُردی، از سرایندگانِ پیشگام شعر طبیعت می‌باشد، این معمار واژگان طبیعت در شعر مشهورش، پاییز را به "عروس کاکل طلایی" تشبیه می‌کند:
پاییز، پاییز
عروس کاکل طلایی
من دل آزرده، تو دل رنجیده
در غم و اندوه، هر دو همدردیم
من اشک هستم، تو هم بارانی
من نفس هستم؛ تو باد سردی
من دلی پر اشک، تو ابری گریان
پاییز، پاییز...

امّا شیرکو بی کس، شاعر معاصر کُرد (۱۹۴۰ ـ ۲۰۱۳) که از وی بیش از ۳۸ دیوان شعر به یادگار مانده است و در سال ۱۹۸۸ از سوی انجمن قلم سوئد، برندهٔ جایزه توخولسکی شد.
شیرکو بی کس به امپراتور شعر جهان مشهور است.

این شاعر پُرکار با فرارسیدن فصل پاییز و خزان، حیاط شعرهایش لبریز از برگ می‌شود:
در ژرفنای درونم
نی لبکی محزون هست
هر سال
پاییز که می‌آید
آنرا بر لبش می‌نهد
باد در هم می‌پیچد و
چشم تنهایی خیس می‌شود و
انتظارم فرو می‌ریزد و
حیاط شعرم آکنده می‌شود
از برگ درخت!
 
گزارش از: بهزاد احمدی