حفاظت از مردم و زیرساخت‌ها؛ مأموریت اصلی پدافند غیرعامل در برابر تهدیدات نوین

به گزارش خبرگزاری صداوسیما مرکز قزوین، قندچی با حضور در برنامه گفت و گوی ویژه خبری شبکه قزوین افزود: کشور‌های پیشرفته در زمینه علوم و فناوری، سابقه طولانی‌تری در ایجاد ساختار‌های پدافند غیرعامل داشته‌اند؛ زیرا آنها نیز به خوبی درک کرده‌اند که سرمایه‌های ملی نامحدود نیستند و تخریب زیرساخت‌ها به سادگی قابل جبران نیست.

 

وی تأکید کرد: در مقطع کنونی که رشد جمعیت کشور با اقدامات اشتباه دچار کاهش شده است، تک تک افراد کشور قیمت بالاتری پیدا کرده‌اند و حفاظت از جان و امنیت مردم، بالاترین اولویت برنامه‌ریزی‌ها را تشکیل می‌دهد.

 

معاون امور شهری و کلان‌شهر‌های سازمان پدافند غیرعامل کشور اضافه کرد: سازمان در مسیر توسعه راهکار‌های خود، هم از قوانین و آیین‌نامه‌های جهانی الگوبرداری می‌کند و هم بخش عمده‌ای از این راهبرد‌ها را متناسب با مقتضیات کشور خودمان طراحی و بومی‌سازی کرده است.

 

قندچی با اشاره به توسعه شتاب‌زده دیجیتالی شدن کشور، که زیرساخت‌های مالی و اقتصادی را در معرض آسیب‌پذیری بالایی قرار داده است، بر تلاش‌های جاری برای کاهش آسیب‌پذیری‌ها به سطح قابل تحمل و تضمین امکان بازگشت سریع تأکید کرد.

 

وی افزود: این تلاش‌ها در حوزه سایبری، با هماهنگی نهادهایی، چون افتا، و در حوزه زیستی با تمرکز بر پیشگیری فعال و تقویت مراکز تحقیقاتی، به‌طور مستمر در حال پیگیری است.

 

 

معاون امور شهری و کلان‌شهر‌های سازمان پدافند غیرعامل کشور با اشاره به اقدامات مخرب برخی بازیگران بین‌المللی، از جمله استفاده از ابزار‌های بهداشتی و درمانی مانند آلودگی‌های خونی، تأکید کرد: در چنین شرایطی، کشور ناچار است مسیر توسعه و به‌کارگیری فناوری‌های نوین را ادامه دهد تا بتواند در برابر این تهدیدات پیچیده مقابله کند.

 

وی تصریح کرد که سازمان پدافند غیرعامل به‌طور طبیعی در کنار قوه مجریه، مجبور به استفاده از ظرفیت‌های فناوری است. این فناوری‌ها هم در حوزه شناسایی تهدیدات زیستی و هم در حوزه سایبری حیاتی هستند، چرا که دشمنان به‌طور مستمر در حال فتنه گری و ایجاد چالش‌های جدید هستند.

 

قندچی اذعان داشت که اگرچه در برخی حوزه‌های پدافندی وضعیت مطلوب است، اما در برخی دیگر عقب‌افتادگی‌هایی وجود دارد. یکی از وظایف محوری سازمان پدافند غیرعامل، پیگیری مستمر برای پر کردن آن خلا‌های گذشته است که این امر با حمایت‌های دولت، به امید خدا، پوشش داده خواهد شد تا آمادگی کشور در تراز لازم برای مقابله با این تهدیدات چندوجهی قرار گیرد.

 

معاون امور شهری و کلان‌شهر‌های سازمان پدافند غیرعامل کشور، در تشریح وضعیت فعلی، تأکید کرد که پیشرفت علم به‌طور همزمان منجر به افزایش تصاعدی و تنوع تهدیدات مرتبط شده است و خطرناک‌ترین آنها، ترکیب شدن این تهدیدات با یکدیگر است که علاج آنها را بسیار دشوار می‌سازد.

 

قندچی با ذکر مثال‌هایی نظیر هک شدن شبکه سوخت کشور، توضیح داد که این پدیده‌ها دیگر صرفاً فنی نیستند، بلکه تبعات اجتماعی و صنعتی گسترده‌ای دارند که عموم مردم در زندگی روزمره خود آن را احساس می‌کنند. لذا، توجه به روزآمد کردن علوم و فناوری‌ها در حوزه دفاع، بیش از هر زمان دیگری احساس می‌شود.

 

معاون امور شهری و کلان‌شهر‌های سازمان پدافند غیرعامل کشور بیان داشت: سازمان پدافند غیرعامل یک دولت فعال در دولت نیست، بلکه وظیفه ما پیگیری اجرای اقدامات پدافند غیرعاملی توسط دستگاه‌های اجرایی ذی‌ربط است.

 

وی تأکید کرد که یکی از سرفصل‌های مهم این سازمان، ایجاد زیرساخت‌های مرتبط با فناوری‌های نوظهور و نظارت بر اجرای آنها در دستگاه‌های متولی است تا خلا‌های گذشته پر شده و سطح آمادگی کشور ارتقاء یابد.

 

 

معاون امور شهری و کلان‌شهر‌های سازمان پدافند غیرعامل کشور ، در تشریح وضعیت کنونی کشور در مواجهه با تهدیدات نوین که مستقیماً حوزه‌های حیاتی (زیستی، اقتصادی و زیرساختی) را هدف قرار می‌دهند، تأکید کرد که با وجود تلاش‌های گسترده، کشور همچنان در مسیر رسیدن به سطح مطلوبیت در پدافند قرار دارد و تهدیدات به‌سرعت در حال تغییر ماهیت هستند.

 

قندچی با اشاره به تمرکز ده ساله سازمان بر تهدیدات زیستی غذایی، بهداشتی و دارویی، از تقویت مراکز تحقیقاتی نظامی و غیرنظامی خبر داد که هدفشان، ارتقای دانش کشور برای شناسایی و خنثی‌سازی روزانه این سناریو‌ها است.

 

وی، خط‌مشی آینده را ایجاد تاب‌آوری سیستمی از طریق پیشگیری فعال دانست و تأکید کرد که هدف، جلوگیری از وقوع بحران‌هاست، زیرا در صورت وقوع، مدیریت آنها بسیار دشوار خواهد بود. این رویکرد فعالانه برای محافظت از امنیت ملی در برابر نفوذ و آسیب‌های ناخواسته در بخش‌های حیاتی کشور ضروری است.

 

 

معاون امور شهری و کلان‌شهر‌های سازمان پدافند غیرعامل کشور، در تشریح سازوکار نظارتی سازمان پس از تصویب قانون و اساسنامه، از اجرای دستورالعمل نظام بازرسی سازمان پدافند غیرعامل خبر داد.

 

وی با اذعان به تفاوت در میزان همراهی دستگاه‌ها با راهبرد‌های پدافندی، تأکید کرد که این دستورالعمل، به دنبال کمی‌سازی اقدامات کیفی در حوزه پدافند غیرعامل است، در واقع این نظام بازرسی، دستگاه‌ها را ارزیابی می‌کند، به آنها امتیاز می‌دهد و متناسب با آن امتیاز، اگر عملکرد دستگاهی در رده‌ی متوسط، ضعیف یا غیرقابل قبول قرار گیرد، شدت برخورد‌ها افزایش خواهد یافت.

 

قندچی افزود: این برخورد‌ها شامل مجازات‌های انضباطی داخلی دستگاه‌ها و همچنین ارجاع به مراجع قضایی و انضباطی خارج از دستگاه خواهد بود.

 

وی همچنین به تصویب آیین‌نامه‌هایی توسط کمیته دائمی پدافند غیرعامل کشور اشاره کرد که به شفافیت و تسهیل اجرای تکالیف کمک می‌کند.

 

معاون امور شهری و کلان‌شهر‌های سازمان پدافند غیرعامل کشور بر اهمیت هماهنگی با نهاد‌های نظارتی کلیدی مانند افتا تأکید کرد تا در اجرای تکالیف محوله، از ایجاد دوگانگی و دوصدایی در جامعه جلوگیری شود و تلاش‌های سازمان و دستگاه‌های مرتبط با حداکثر هم‌افزایی پیش برود.

 

 

معاون امور شهری و کلان‌شهر‌های سازمان پدافند غیرعامل کشور اعلام کرد: اجرای طرح‌های جامع پدافند غیرعامل در شهر‌های بزرگ کشور با سرعت قابل‌قبولی در حال پیشرفت است و تاکنون مطالعات مربوط به بیش از ۶۰ شهر بالای ۲۰۰ هزار نفر جمعیت انجام شده است.

 

وی با اشاره به اهمیت رعایت اصول پدافندی در طراحی‌های شهری گفت: نباید توسعه شهری بدون پیوست پدافندی رخ دهد، زیرا در این صورت تمام هزینه‌ها و سرمایه‌گذاری‌ها در معرض خطر قرار می‌گیرند و ایمنی شهروندان تهدید می‌شود.

 

قندچی افزود: از میان شهر‌های مشمول طرح جامع پدافند غیرعامل، حدود ۳۵ شهر مطالعات خود را به پایان رسانده‌اند و اسناد اجرایی آنها ابلاغ شده است. همچنین حدود ۱۶ تا ۱۷ شهر دیگر در مراحل نهایی تصویب قرار دارند.

 

به گفته وی، سازمان پدافند غیرعامل کشور با همکاری وزارت راه و شهرسازی در شورای‌عالی شهرسازی و معماری، نماینده حقوقی ثابت برای نظارت بر الحاقات و اصلاحات طرح‌های شهری دارد تا پیوست‌های پدافندی در تمامی طرح‌های جدید لحاظ شود.

 

معاون امور شهری و کلان‌شهر‌های سازمان پدافند غیرعامل کشور تأکید کرد کنترل و نظارت بر اجرای این طرح‌ها در استان‌ها بسیار مهم است.

 

قندچی افزود: ما براساس قانون، ابتدای هر سال با دستگاه‌های متولی از جمله معاونت‌های بخشی و مدیران کل پدافند استان‌ها توافقنامه‌هایی امضا می‌کنیم و عملکرد‌ها به صورت مستمر رصد و ارزیابی می‌شود.

 

وی تصریح کرد: همراهی وزارت راه و شهرسازی در یک دهه اخیر در این زمینه بسیار مثبت بوده و رویکرد کشور به سمت ایجاد شهر‌های ایمن و مقاوم در برابر تهدیدات غیرعامل در حال گسترش است.

 

 

معاون امور شهری و کلان‌شهر‌های سازمان پدافند غیرعامل کشور اعلام کرد که ساختار‌های پدافند غیرعامل در شهرداری‌های کشور شکل گرفته و این واحد‌ها به صورت مستقل در حال پیگیری الزامات ایمنی شهری هستند تا از بروز خطا‌های بزرگ جلوگیری شود.

 

وی با اشاره به اهمیت فرهنگ‌سازی در میان مردم گفت: علاوه بر نهاد‌های دولتی، باید مردم نیز در این روند سهیم شوند. همان‌طور که شهروندان امروز بدون مشاهده علامت استاندارد کالا نمی‌خرند، ضروری است از کودکان تا بزرگسالان نسبت به مقررات پدافند غیرعامل و سرنوشت خود حساس باشند. وظیفه ما توسعه این آگاهی عمومی است.

 

قندچی افزود: در دوره‌های گذشته کوتاهی‌هایی در این زمینه وجود داشته، اما طی پنج تا شش سال اخیر اقدامات متنوعی برای پاسخگویی به شرایط پدافندی و آموزش عمومی انجام شده است.

 

وی تأکید کرد: در سطح مردمی، نباید اجازه داده شود مالیات‌ها و عوارض صرف طرح‌هایی شوند که امنیت جامعه را تهدید می‌کنند.

 

قندچی به نقش هوش مصنوعی و فناوری‌های نوین در پدافند غیرعامل اشاره کرد و گفت: هوش مصنوعی امروز ابزار کمکی مهمی در مطالعات و اقدامات پدافندی است، اما برای اثربخشی کامل نیازمند پایگاه‌های داده بومی و داخلی هستیم. اگر داده‌ها بومی نباشند، سطح امنیت و کارایی پایین می‌آید.

 

وی افزود: مراحل مقدماتی ایجاد پایگاه داده ملی مبتنی بر الزامات پدافند غیرعامل آغاز شده و به‌صورت مستمر در حال توسعه است.

 

به گفته وی، در پنج سال اخیر حدود ۴۵ تا ۵۰ درصد شهر‌های کشور به شکل موردی یا جامع در زمینه هوشمندسازی و بهره‌گیری از فناوری پدافند غیرعامل ورود کرده‌اند.

 

معاون امور شهری و کلان‌شهر‌های سازمان پدافند غیرعامل کشور به موضوع مراکز درمانی و بیمارستان‌ها نیز پرداخت و تصریح کرد: هیچ بیمارستانی در کشور بدون داشتن پیوست پدافندی ساخته نمی‌شود. اگر در مکان‌یابی ایرادات وجود داشته باشد، با اقدامات اصلاحی در پردیس درمانی تلاش می‌شود تا ایمنی افزایش یابد. در طرح‌های جامع شهری نیز توجه ویژه‌ای به انتخاب نقاط ایمن برای خدمات بهداشتی و درمانی شده است.

 

وی تأکید کرد با ایجاد ساختار سازمانی مناسب در شهرداری‌ها، نظارت بر اجرای الزامات پدافندی در پروژه‌های شهری و عمرانی تقویت شده و روند رو به رشدی در کلان‌شهر‌ها و شهر‌های متوسط مشاهده می‌شود.

 

 

معاون امور شهری و کلان‌شهر‌های سازمان پدافند غیرعامل کشور تأکید کرد: موفقیت در اجرای برنامه‌های پدافند غیرعامل زمانی کامل خواهد شد که مردم خودشان آن را به عنوان یک مطالبه ملی و دینی دنبال کنند.

 

قندچی گفت: وضعیت استان قزوین نسبت به سال‌های گذشته بسیار بهتر شده؛ پیگیری‌های مدیریت استان و زیرمجموعه‌هایش افزایش یافته و موضوعات تخصصی‌تر در حال بررسی است. در جابه‌جایی‌های ناشی از تبعات جنگ‌های اخیر نیز مدیریت استان عملکرد مطلوبی داشته و از بروز بحران‌های بزرگ جلوگیری شده است.

 

وی با اشاره به نقاط ضعف طبیعی و تاریخی شهر قزوین افزود که این چالش‌ها در دستور کار مدیریت استان برای اصلاح و بهبود قرار دارد.

 

معاون امور شهری و کلان‌شهر‌های سازمان پدافند غیرعامل کشور در توصیه‌ای به شهرداری‌ها نیز بیان کرد: تمام شهرها، خصوصاً شهر‌های قدیمی با بافت تاریخی و بازار‌های سنتی، باید در برنامه‌های پدافندی مورد توجه قرار گیرند. رعایت دستورالعمل‌های ابلاغ‌شده طی دو سال اخیر و تشکیل منظم ستاد‌های پدافند زیر نظر استانداران ضروری است.

 

به گفته قندچی، ستاد‌های پدافند استان‌ها ترکیبی از نیمی از دولت و بخش‌های مختلف نیرو‌های مسلح هستند و با هماهنگی می‌توانند ساماندهی مراکز پرخطر، توسعه پناهگاه‌ها و فضا‌های امن، و برنامه‌های تخلیه و اسکان اضطراری را به‌طور مؤثر پیش ببرند.

 

قندچی تصریح کرد: در کشور ما قابلیت‌های مدیریت بحران در سطح مطلوبی قرار دارد، به شرط آنکه پیگیری‌ها در استان‌ها تداوم یابد و ستاد‌های پدافند سرنخ نظارت را از دست ندهند.

 

وی خطاب به مردم استان قزوین گفت: از همه ملت شریف ایران و به‌ویژه مردم قزوین درخواست می‌کنم موضوعات پدافند غیرعامل را جزو دغدغه‌های اصلی زندگی خود بدانند؛ زیرا تنها در صورتی که این مطالبه از سوی مردم مطرح شود، قوانین و برنامه‌ها به نتیجه کامل خود خواهند رسید.